Omgaan met weerstand: drie tips

Weerstand vs.

motivatie

Wat doe je met weerstand?

Tijdens het verbeteren van een proces krijg je soms te maken met weerstand. Collega’s begrijpen niet altijd waarom dingen anders moeten. Het is handig dat je als projectleider weerstand herkent, zodat je collega’s mee kan nemen in de verandering.

In dit artikel vertellen we je:

  • wat weerstand is
  • waar weerstand vandaan komt
  • hoe je met weerstand kunt omgaan in een project
weerstand

Weerstand begrijpen

Als je een proces verbetert waarin meerdere collega’s werken, verander je de werkwijze. Je vraagt van je collega’s of zij hun oude werkwijze (en gewoontes) los kunnen laten. Eigenlijk vraag je ze dus of ze hun gedrag willen veranderen. En weet je wat een primaire reactie is op gedragsverandering? Weerstand! Ons brein is namelijk geneigd om de weg van de minste weerstand te kiezen en daarmee fouten of ongemak te vermijden.

Routinematig werken

Collega’s moeten nu opeens nadenken over werkzaamheden die ze daarvoor routinematig uitvoerden. Dit ervaren we als ongemak en we zijn bang om fouten te maken als we dit gaan doen. Hierdoor schiet je brein in ‘standje weerstand’, de oude situatie voelt namelijk veilig en vertrouwd. De nieuwe verbindingen en paadjes in je hersenen moeten nog aangelegd worden en dat kost moeite en energie. Je collega’s voelen misschien niet meteen ruimte om hiermee aan de slag te gaan.

weerstand

‘Fietsen verleer je niet’

Weerstand ervaren we dus wanneer we iets op een andere manier doen dan dat we gewend zijn. Probeer maar eens te fietsen met je handen gekruist of te schrijven met je andere hand. Dit gaat niet vanzelf, onze hersenen moeten hard werken om het hetzelfde resultaat te krijgen.

Jezelf een nieuwe gewoonte aanleren kan daarom lastig zijn. In deze video zie je hoe moeilijk het is om opnieuw te leren fietsen wanneer je enkel één onderdeel verandert. Een mooi voorbeeld van wat er in je hersenen gebeurt. Daarnaast geeft het ook goed weer dat hoe langer je iets op een bepaalde manier hebt gedaan, hoe lastiger dit gedrag aan te passen is.

Van weerstand naar gedragsverandering

Als het lijkt alsof je collega’s je tegenwerken of niet mee willen doen tijdens een project, bedenk dan dat dit komt doordat je ze vraagt hun gedrag te veranderen. We hebben weinig controle over een primaire reactie, jouw collega’s op dat moment ook niet. Je moet een lange adem hebben en altijd bedenken dat ze je niet doelbewust aan het saboteren zijn. Gelukkig zijn er dingen die je kan doen om tegenstand weg te nemen.

Intrinsieke motivatie

Voor gedragsverandering bij hoog complexe taken geldt dat mensen dit gedrag alleen kunnen veranderen als ze ZELF gemotiveerd zijn. Als je zelf echt gemotiveerd bent om je gedrag te veranderen, noem je dat intrinsieke motivatie. Dat is motivatie die vanuit jezelf komt.

Intrinsieke motivatie heeft drie voorwaarden:

  • Vaardigheden
  • Relatie
  • Autonomie

Inspelen op intrinsieke motivatie

Pas als er aan de drie voorwaarden wordt voldaan, zal iemand zelf gemotiveerd raken. Voorbeeld: een transitie naar digitaal werken roept bij veel mensen weerstand op. Dit kunnen we verklaren door te kijken naar de drie voorwaarden. Hebben mensen wel de juiste vaardigheden voor deze verandering? Voelen ze zich verbonden met degene die de verandering vraagt? Is autonomie geborgd, bijvoorbeeld om de verandering (deels) zelf vorm te geven en mee te denken?

Als op één van deze vragen het antwoord ‘nee’ is, kan je de weerstand verklaren. Je zal dus aan de slag moeten gaan om op alle vragen ‘ja’ als antwoord te krijgen en de weerstand zal verdwijnen. Door het goed omgaan met weerstand verlies je geen tijd onderweg en kan je collega’s betrekken.

Hulp nodig bij veranderingen doorvoeren?

Neem contact met ons op om de mogelijkheden te bespreken. We denken graag met je mee.

Ik wil graag in contact komen!
De kwaliteiten van een succesvolle projectmanager
De kwaliteiten van een succesvolle projectmanager

Een goede projectmanager leidt meestal grote projecten waar meerdere subprojecten onder vallen. Een leuke en uitdagende rol! Wat is er nodig om deze rol goed uit te voeren?

Optimaliseer de waardestroom met makigami
Optimaliseer de waardestroom met makigami

Makigami is een vorm van waardestroomanalyse, specifiek ontworpen om inzicht te geven in de stroom van werk en informatie. Je brengt het huidige proces in kaart en analyseert waar knelpunten zitten.

Visgraatdiagram in de zorg: zo gebruik je deze waardevolle tool
Visgraatdiagram in de zorg: zo gebruik je deze waardevolle tool

Een visgraatdiagram, ook bekend als Ishikawa, klinkt misschien als een exotisch Japans gerecht. Maar net als alle andere (soms gekke) lean termen, is het een handige tool om tot een oorzaakanalyse te komen.

Alle artikelen bekijken